عوامل برنامه رئالیتی شو «خانه ما» از دغدغه‌ها، ریسک‌ها و تجربیات برنامه‌سازی در این ساختار سخن گفتند.
برنامه «خانه ما» که این شب‌ها فصل سوم آن از شبکه نسیم، راهی آنتن می‌شود، در قالب رئالیتی‌شو تولید شده است؛ ساختاری که به تازگی در تلویزیون ما جا افتاده و در سال‌های اخیر، برنامه‌سازان زیادی را به خود جذب کرده است؛ اما به گفته تهیه‌کننده برنامه «خانه ما»، تیم اصلی این برنامه تلویزیونی از سال‌ها پیش وارد برنامه‌سازی در قالب رئالیتی‌شو شده و تجربیات زیادی را هم در این سال‌ها کسب کرده‌اند.
نشست خبری مسابقه مستند «خانه ما» با حضور حسام اسلامی و علی رمضان (کارگردانان) و حسین افشار (تهیه‌کننده) این برنامه تلویزیونی سه‌شنبه (۲۰ تیر ماه) در ایسنا برگزار شد.
در این نشست، موضوعاتی همچون تاریخچه ورود ایران به عرصه رئالیتی شو (Reality show)، ریسک‌های ورود به این عرصه، ساختار برنامه «خانه ما»، اهداف تولید، علل انتخاب ایده ساده‌زیستی برای این مسابقه تلویزیونی و … مطرح شد.
در تلویزیون به قالب رئالیتی‌شو توجه جدی نمی‌شود
حسین افشار در ابتدای سخنان خود درباره ساختار رئالیتی‌شو در ایران و ریسک‌هایی که ورود به این عرصه داشته و دارد، سخن گفت؛ «رئالیتی‌شو یک قالب پُرکاربرد در دنیا محسوب می‌شود. در دنیا برخلاف ایران، برنامه‌های ترکیبی و رئالیتی‌شو بسیار پُرکاربرد هستند. این در حالی است که در کشور ما بیش از هر قالبی، سریال و به طور کلی آثار نمایشی جدی تلقی می‌شود. در کل می‌توان گفت قالب رئالیتی‌شو شاید سبکی نزدیک به پروگرم تی‌وی (Program tv) دارد که ویژگی‌های آن باعث شده تا از برنامه‌های ترکیبی جدا و منحصر به فرد شود. تاریخچه ورود گروه ما به عرصه رئالیتی‌شو خیلی دور از ورود ایران به این عرصه نیست. چراکه قبل از ورود گروه ما به این عرصه، تعداد بسیار کمی در حوزه رئالیتی‌شو فعالیت داشتند.»
او ادامه داد: «سال ۸۷ اولین ایده این قالب را با گروهی که آقای اسلامی هم در میان آنها بود، تحت عنوان مستند مسابقه «فرمانده» مطرح کردیم و شکل گرفت. به مرور زمان که این ایده پخته شد توانستیم یک سرمایه‌گذار را مجاب به همکاری کنیم. آقای حسنی در سازمان هنری رسانه‌ای «اوج» در سال ۹۰ به ما اعتماد کردند، این ریسک را پذیرفتند و مستند مسابقه «فرمانده» شروع شد؛ البته همزمان با «فرمانده»، برنامه «سرزمین دانایی» هم شروع به ضبط کرده بود. اما چون «فرمانده» را برای پخش در شبکه عصر گذاشته بودند، به پخش نرسید و سال ۹۳ از شبکه افق راهی آنتن شد.»
این تهیه‌کننده که معتقد است «هنوز هم در تلویزیون به قالب رئالیتی‌شو توجه جدی نمی‌شود. فکر می‌کنم با توجه به دانش محدودی که در این حوزه وجود دارد و محدویت‌های مالی سازمان صداوسیما، قالب رئالیتی‌شو چندان جدی پیش نمی‌رود.»
او درباره علل انتخاب قالب رئالیتی‌شو برای تولید برنامه، توضیح داد: «قالب رئالیتی‌شو را برای این انتخاب کردیم که جذابیت‌های آن به گونه‌ای متناسب با تلویزیون است. اگر برای تولید برنامه‌های رئالیتی شو، این قالب به درستی استفاده و ساخته شود، مخاطب به خوبی می‌تواند با آن ارتباط برقرار کند. همین جذابیت‌های رئالیتی‌شو باعث شده که این مسیر را آغاز کنیم و ادامه دهیم. به مرور زمان، گروه‌های دیگری هم در این عرصه شروع به فعالیت کردند، این که آشنایی آنها با حوزه رئالیتی‌شو از طریق برنامه «فرمانده» بوده یا برنامه‌های خارجی را نمی‌دانم، اما می‌توانم قطعاً بگویم که «فرمانده» در این که مدیران و صاحبان رسانه به ویژه تلویزیون، قالب رئالیتی‌شو را باور کنند، بسیار تاثیرگذار بوده است.»
چالش‌های تطابق رئالیتی‌شو با فرهنگ ایرانی
افشار در ادامه با اشاره به چالش ساخت برنامه‌های رئالیتی‌شو در ایران، اظهار کرد: «یکی از چالش‌های ساخت رئالیتی‌شو در ایران، این بود که ما باید به ساختاری می‌رسیدیم که ضمن حفظ قالب برنامه رئالیتی شو، با فرهنگ ما نیز مطابقت داشته باشد. به همین خاطر خیلی زمان گذاشتیم تا بتوانیم این قالب را با فرهنگ خودمان همجنس و نزدیک کنیم؛ به عنوان مثال می‌توان به بحث ورود به حریم خصوصی افراد اشاره کرد. حفظ حریم خصوصی که در فرهنگ ما بسیار به آن اهمیت داده می‌شود، مانع از ورود دوربین به خانه‌ها می‌شود، درحالی که قالب رئالیتی‌شو برای جذاب بودن نیاز به ورود به حریم‌های خصوصی دارد. ما باید می‌توانستیم متناسب با فرهنگ ایرانی به یک الگو و ساختاری برسیم که هم جذابیت‌های رئالیتی‌شو را داشته باشد و هم فرهنگ عمومی جامعه ما را مورد توجه قرار بدهد. در این سال‌ها برنامه‌هایی با قالب رئالیتی‌شو دیدم که بدون توجه به این دو مقوله تولید شده و نتوانسته است که برای مخاطب جذابیت داشته باشد.»
تهیه‌کننده برنامه «خانه ما» مهم ترین موضوعی که باید در قالب رئالیتی‌شو رعایت شود را کاراکتر شرکت‌کنندگان برشمرد و گفت: «شخصیت‌های واقعی افرادی که در این برنامه‌های رئالیتی‌شو وجود دارد باید جذاب باشد. کاریزمایی در مردم عادی وجود دارد که ما باید با موقعیت‌های گوناگون آنها را پیدا کنیم. اینها را از این جهت می‌گویم چون دوست دارم که دانش در حوزه رئالیتی‌شو افزایش پیدا کند، دست در این حوزه، زیاد و رقابت‌ها جدی‌تر شود. در حال حاضر در ایران، رقابت چندانی در عرصه رئالیتی‌شو وجود ندارد. حتی گاهی رقابت‌ها میان گروه‌های خودمان که برخی از عوامل مشترک هستند، وجود دارد.»
افشار با اشاره معیارهای انتخاب شرکت‌کنندگان برنامه‌های رئالیتی‌شو، گفت: «بخش جدی رئالیتی‌شو، شروع آن است و اگر کسی می‌خواهد رئالیتی‌شو بسازد، باید از همان فصل اول به فصل‌های بعدی فکر کند؛ چراکه فصل اول، سرمایه و زیر ساخت فصل‌های بعدی محسوب می‌شود. در فصل اول، مخاطب برنامه را می‌بیند و اگر دوست داشت از فصل‌های آینده در برنامه شرکت می‌کند. لذا در وهله نخست، فراخوان و تبلیغ و بعد ثبت‌نام بسیار مهم است. در ثبت‌نام حضوری، نیاز به تجربه است که در گروه ما آقای رمضان و اسلامی در طی این سال‌ها فنون کار را تجربی یاد گرفته‌اند.»
این تهیه‌کننده با بیان این که برخی مستندمسابقه‌های رئالیتی‌شو را با مسابقه‌های تلویزیونی اشتباه می‌گیرند، اظهار کرد: «باید به این نکته نیز توجه کرد که نباید اصلاً تعداد شرکت‌کننده‌های رئالیتی‌شو زیاد باشد. مسابقه تلویزیونی که در سوله برگزار می‌شود می‌تواند هزار نفر هم شرکت‌کننده داشته باشد. ولی در مسابقه‌های رئالیتی‌شو باید شخصیت افراد بروز پیدا کند و اگر تعداد افراد شرکت‌کننده زیاد باشد، اصلاً این فرصت به آنها داده نمی‌شود که بخواهند شخصیت خودشان را نشان بدهند. بنابراین در رئالیتی‌شو باید تعداد کمی شرکت‌کننده وجود داشته باشد.»
طراحی موقعیت‌های لذت‌بخش در محدودیت‌ها و نه کم‌خرجی
افشار در بخش دیگری از سخنان خود به حضور برنامه تلویزیونی «خانه ما» در شهرهای مختلف ایران اشاره کرد و گفت: «یکی از جذابیت‌های «خانه ما» نشان دادن فرهنگ‌های مختلف ایران است که می‌تواند برای مخاطبان بسیار جذاب باشد؛ به عنوان مثال مخاطب دوست دارد بداند که یک موقعیت یا محدودیت مشابه در خانواده‌های تهرانی یا اصفهانی، چطور ایجاد و برطرف می‌شود.»
او درباره ایده مستند مسابقه «خانه ما» با بیان این که هدف ما ساخت برنامه‌ای پُرلذت و با هدف است، گفت: «این ایده برای ترویج ساده‌زیستی ساخته نشده است؛ بلکه ما فکر کردیم کاری را برای مردم و با خود مردم با هدف لذت بردن مردم تولید کنیم. هدف از ساخت برنامه «خانه ما» این است که مردم بدانند با محدودیت‌ها چطور می‌توانند لذت ببرند. هدف ما ترویج کم‌خرجی نیست، بلکه طراحی موقعیت‌های لذت‌بخش در محدودیت‌هاست. اغلب ما تصور می‌کنیم اگر محدودیت نباشد می‌توانیم به قله‌ای دست پیدا کنیم، در حالی که همه موفقیت‌ها حاصل عبور از محدودیت‌هاست. می‌گویند «محدودیت خلاقیت می‌آورد»، اما من معتقدم که محدودیت لذت می‌آورد.»
افشار اضافه کرد: «به نظرم افرادی که از نظر مالی با محدودیت مواجه نیستند و هر زمان، هر کاری را انجام داده‌اند، کمتر لذت می‌برند. برخی از اقشار مرفه جامعه را می‌شناسم که با وجود اینکه از لحاظ مالی مشکلی ندارند، اما فرزندانشان را محدود می‌کنند تا قدر آن چیزهایی که دارند را بدانند. ما با برنامه «خانه ما» می‌خواهیم بگوییم مشکلات و مسائل زیاد است، اما با توجه به این محدودیت‌ها که بخشی از آنها اقتصادی است، می‌توان از زندگی لذت برد. بر همین اساس است که در برنامه «خانه ما» به خانواده‌ای که کمترین هزینه را بکند جایزه داده نمی‌شود، بلکه خانواده‌ای که کمترین هزینه و بیشترین لذت را داشته برنده می‌شود.»
خسیس‌ها برنده نمی‌شوند
تهیه‌کننده برنامه «خانه ما» با تاکید بر این که این برنامه اصلاً ضد مصرف نیست، افزود: «اتفاقاً این برنامه، طرف‌دار مصرف است؛ اما می‌گوید درست مصرف کنیم. ما همان‌قدری که با اسراف کردن مشکل داریم با خساست هم مشکل داریم. یکی از اولین مشاوره‌های آقای دکتر پیغامی برای برنامه «خانه ما» همین مساله بود؛ ایشان مطرح کردند که اتفاقاً اسلام، دین مصرف‌گرایی است و دینی است می‌گوید پول باید در جامعه بچرخد، ولی در عین حال می‌گوید باید درست مصرف کرد. اسلام همان‌قدر که با اسراف مشکل دارد با نگه داشتن اموال هم مشکل دارد. به همین خاطر است که در این برنامه حتماً خسیس‌ها برنده نمی‌شوند.»
او با بیان این که سوی پیکان انتقاد «خانه ما» به سمت فرهنگ عمومی است، یادآور شد: «ما معتقدیم پیش از این که دولت و نظام‌ها مقصر باشند، فرهنگ عمومی مقصر است. ما در «خانه ما» معتقدیم که اگر فرهنگ عمومی درست باشد، دولت‌ها مجبور می‌شوند خودشان را درست کنند. قبلاً تصور می‌شد که دولت باید در همه چیز دخالت کند، اما الان خوشبختانه این باور ایجاد شده است که دولت باید عقب بایستد و فقط هدایت کند. «خانه ما» می‌خواهد بگوید اگر هر کسی خودش حواسش جمع باشد، خلاقیت داشته باشد، فرصت‌ها را ببیند، از تهدیدها استفاده کند و … می‌تواند یک زندگی ایده‌آل بسازد. زندگی ایده‌آل کمیت نیست، بلکه زندگی ایده‌آل به معنای حفظ کیفیت است. مهم نیست که چقدر درآمد داری، بلکه مهم این است که از این درآمد بتوانی بهترین کیفیت زندگی را درست کنی.
افشار با بیان ای نکه تلویزیون، مدرسه نیست، افزود: از تلویزیون می‌توان بسیار یاد گرفت، اما نباید به صورت مستقیم باشد. به همین دلیل هم ما نمی‌خواهیم اهداف برنامه «خانه ما» را مستقیم به مردم منتقل کنیم و به همین خاطر هم ساختار رئالیتی‌شو را انتخاب کردیم تا مردم در قالب سرگرمی، این نکات را دریابند. شاید از این روش دیرتر به نتیجه برسیم، اما عمیق‌تر به نتیجه دست پیدا می‌کنیم.
اگر تیم و ایده درست باشد، تولید برنامه‌های رئالیتی‌شو ریسک ندارد
او همچنین درباره هزینه‌های تولید برنامه‌های رئالیتی‌شو در ایران، اظهار کرد: «اگر برنامه‌های رئالیتی‌شو درست ساخته شوند، اتفاقاً اصلاً پُر هزینه نیستند. البته برنامه‌های رئالیتی‌شویی که با حضور افراد مشهور تولید می‌شوند، طبیعتاً پُرهزینه‌تر هستند. البته در اغلب برنامه‌های رئالیتی‌شو از افراد مشهور یا همان سلبریتی‌ها استفاده نمی‌شود و این موضوعی است که به اشتباه در ذهن برخی از مدیران و سازندگان جا افتاده است. گرچه آوردن افراد مشهور، ریسک‌های ساخت رئالیتی‌شو را کمتر می‌کند، چون ۵۰ درصد مخاطب را از همان ابتدا با خود همراه کرده‌اند؛ در صورتی که رئالیتی‌شوهای دنیا اصلاً به دنبال افراد مشهور نیستند.»
این تهیه‌کننده با بیان اینکه اگر دانش وجود داشته باشد، ساختن رئالیتی‌شو ریسک ندارد، درباره هزینه‌های تولید این قبیل برنامه‌ها، گفت: «هزینه‌های تولید برنامه‌های رئالیتی‌شو از برنامه‌های ترکیبی تلویزیون بسیار کمتر است و با وجود این که ما برنامه «خانه ما» را تجاری‌سازی هم نکردیم، ولی باز هم مخاطب خوبی داریم. در کل اگر تیم و ایده درست باشد، تولید برنامه‌های رئالیتی‌شو خیلی ریسک ندارد. به نظر من ریسک را آقای احسان محمدحسنی، رییس سازمان «اوج» کرد که در دوره‌ای که هیچ کسی به ما اعتماد نمی‌کرد، به ما اعتماد و از ما حمایت کرد. ریسک‌ها را آن افرادی کردند که وقتی قالب رئالیتی‌شو هنوز در ایران وجود نداشت، از آن حمایت کردند.»
افشار خاطرنشان کرد: «هزینه تولید یک برنامه رئالیتی‌شو، یک سوم سریال‌های عادی سیما است. موضوع، هزینه نیست؛ موضوع، دانش است. این که مدیران رسانه به جای این که فکر کنند تلویزیون یعنی سریال، فکر کنند تلویزیون یعنی برنامه ترکیبی، رئالیتی‌شو و سریال. سریال، هزینه زیادی دارد که هزینه بسیاری از برنامه‌های ترکیبی و رئالیتی‌شو را جذب می‌کند.»
او با بیان این که برنامه‌های رئالیتی‌شو نیازمند کار تیمی است، ادامه داد: «کار این مسابقه، تیمی است و با یک کار گروهی مناسب است که برنامه خوب و موفق تولید می‌شود. ما امروز نماینده یک تیم بزرگ هستم که در این نشست خبری حضور پیدا کردیم؛ تیم خبری که بدون آنها این کارها انجام نمی‌شد. می‌توان گفت یک زنجیره باید باشد تا رئالیتی شو مناسبی تولید شود. عوامل مختلف این برنامه، تأثیر بسیاری در ساخت آن دارند. در رئالیتی‌شو استعدادهای خوبی پیدا می‌شود و همچنین بارقه‌هایی برای افرادی پیش می‌آید که فکر می‌کنند استعداد دارند و می‌توانند از ما در این کار پیشی بگیرند.»
تهیه‌کننده برنامه «خانه ما» اظهار کرد: «نمی‌خواهم بگویم امروز روی قله رئالیتی‌شو ایستاده‌ایم، اما مسیر خوب و امیدوارکننده‌ای ایجاد شده است. می خواهم در پایان خطاب به رشتی‌ها بگویم «بشتابید و تا ۳۰ تیر ماه بیشتر فرصت ندارید که در مسابقه ثبت‌نام کنید».
رئالیتی‌شو فضای خشک و رسمی تلویزیون را می‌شکند
حسام اسلامی، کارگردان برنامه «خانه ما» با بیان این که رئالیتی‌شو، رسانه را باورپذیر و صمیمی می‌کند، خاطرنشان کرد: «برنامه‌هایی که در بخش نمایش و خبر و … وجود دارد، از آدم‌های شناخته‌شده بهره می‌گیرند. به نظرم رئالیتی‌شو این را می‌شکند، چون با خود صمیمیت به همراه دارد. مخاطب با رئالیتی‌شو به خانه افراد می‌رود و حتی یخچال شرکت‌کنندگان را هم می‌بیند. این قالب می‌تواند فضای خشک و رسمی تلویزیون را بهتر کند؛ البته این فضای خشک در رادیو وجود ندارد و رادیو، رسانه بسیار صمیمی‌تری است.»
او با اشاره به روند انتخاب شرکت‌کنندگان برای حضور در برنامه‌های رئالیتی‌شو، گفت: برای ما بسیار مهم است که شرکت‌کنندگان از دو ویژگی باورپذیری و صمیمیت برخوردار باشند. یک سوال بسیار مهم در انتخاب افراد وجود دارد؛ این که آدم‌هایی که قرار است جلوی دوربین باشند چقدر باید شبیه همه ما (مردم) و چقدر باید خاص باشند. در طول این سال‌ها متوجه شدیم که هر چقدر افراد، این دو ویژگی را با هم داشته باشند، برای مخاطب جذاب‌تر است. چراکه مخاطب می‌تواند به واسطه این شباهت با شرکت‌کنندگان حس هم‌ذات‌پنداری داشته باشد و به واسطه ویژگی‌های خاص، آنها را به خاطر بسپارد. بر همین اساس تلاش کردیم که در برنامه‌های «فرمانده» و «خانه ما» این دو ویژگی را برای انتخاب شرکت‌کنندگان مورد توجه قرار دهیم.»
این کارگردان با بیان این که تلاش می‌کنیم عدالت میان شرکت‌کنندگان رعایت شود، ادامه داد: ما در مقابل انتخاب بهترین‌ها خیلی مقاومت کردیم. پیش می‌آمد افرادی را می‌دیدیم که به نظرمان خیلی خوب بودند، ولی در نهایت آنها را کنار می‌گذاشتیم. چراکه داشتن نقاط تردید، بسیار به درد کار رئالیتی‌شو می‌خورد و آن را جذاب می‌کند. داشتن تردید در مسابقه‌های رئالیتی‌شو، باعث تغییر در مسیر می‌شود و این خود چالش‌هایی را به همراه دارد. از طرفی این موضوع، حس خوبی را هم به ما به عنوان تیم تولید می‌دهد که می‌توانیم این تغییرات و تحولات را نشان دهیم.»
اسلامی یکی از مهم ترین ویژگی‌های رئالیتی‌شو را خرق عادت برشمرد و گفت: «در این مسابقه‌ها افراد باید در موقعیت‌هایی قرار بگیرند که خودشان نمی‌توانند آنها را در زندگی روزمره تجربه کنند. در مسابقه «خانه ما» شرکت‌کنندگان با یک چالش بزرگ مواجه می‌شوند، چالشی که در زندگی روزمره آن را تجربه نکرده‌اند. از طرفی هم کسب و کار خانوادگی در دنیا یک پتانسیل محسوب می‌شود. خیلی از برندهای معروف دنیا نه در صنایع بزرگ، بلکه در صنایع خاص‌تر از کسب و کارهای خانوادگی آغاز شده است.»
ایستادگی در برابر مصرف‌گرایی، نیاز به اغراق داشت
رمضان نیز درباره پروسه انتخاب افراد در برنامه «خانه ما» گفت: «از طریق یک فراخوان عمومی، افراد برای شرکت در مسابقه ثبت‌نام می‌کنند. ما از روی این فرم‌های ثبت‌نام ۲۰ برابر تعداد شرکت‌کننده‌ها را انتخاب و بر مبنای چالش‌های برنامه با آنها مصاحبه حضوری می‌کنیم. یکی از معیارهای ما در انتخاب خانواده‌ها این است که هر خانواده باید ویژگی داشته باشد که آن را از خانواده‌های دیگر متمایز کند و در عین حال خانواده‌ها باید وجه اشتراک‌هایی هم داشته باشند که رقابت میان آنها ممکن شود. بر اساس ویژگی‌های منحصر به فرد هر خانواده، ما برای آنها سناریویی را طراحی می‌کنیم.»
او ادامه داد: «برای ما بسیار حائز اهمیت است که برای مخاطبان برنامه، روتین و تکراری نشویم. به همین خاطر هم سعی کردیم در انتخاب لوکیشن‌های برنامه هم تنوع داشته باشیم. بر این اساس فصل دوم در اصفهان تصویربرداری شد، فصل چهار در اهواز تولید شده و فصل پنجم هم قرار است در رشت تصویربرداری شود.»
این کارگردان با بیان این که ما از اشتباهات شرکت‌کنندگان خوشحال می‌شویم، گفت: «چراکه این اشتباهات به مسیر برنامه کمک می‌کند. مسابقه یعنی وجود پتانسیل‌های منفی و مثبت در کنار هم در جریان ایجاد شود.»
رمضان با اشاره به ایده و طرح برنامه «خانه ما» بیان کرد: «درست است که خیلی از خانوده‌ها هم اکنون با این مبلغ (۵۰۰ هزار تومان) زندگی می‌کنند، ولی باز هم یک چالش اغراق‌آمیز محسوب می‌شود. به طوری که حتی پیش از فصل اول، این موضوع برای خود ما هم تا اندازه‌ای غیرممکن به نظر می‌رسید، ولی الان با گذشت سه فصل از این برنامه می‌بینیم که اگر مدیریت باشد، امکان‌پذیر است. اما هدف اصلاً زندگی با ۵۰۰ هزار تومان نیست و اگر این شکل برای برنامه تعریف شده در واقع بیانگر یک نوع ایستادگی در برابر مصرف افراطی است. در موضوع مصرف‌گرایی، اصلاً بحث فقیر و ثروتمند بودن مطرح نیست، ممکن است کسی وضعیت مالی خوبی نداشته، اما سرانه مصرف بالایی داشته باشد. یعنی در حوزه مصرف‌گرایی یک نوع ناآگاهی وجود دارد.»
او با بیان این که مسابقه به معنای چالش است، ادامه داد: «به نظرم ایستادگی در برابر مصرف‌گرایی نیاز به اغراق داشت تا بتواند مخاطب را جذب کند. از طرفی هم شرایط کشور ما در حال حاضر به گونه‌ای است که باید در برابر این مصرف اشتباه و افراطی، کاری را انجام دهیم که به مردم شوک وارد شود. در کل، حرف «خانه ما» این است که هر چقدر هم که شما هزینه‌ها را مدیریت کنید، تا وقتی که به سمت درآمدزایی نروید، نمی‌توانید سبک زندگی خودتان را تغییر دهید. سبک درآمدزایی «خانه ما» هم به گونه‌ای است که شما نیاز به وام گرفتن دارید و … ندارید. بلکه کاملاً به کسب و کار خانه‌محور اشاره دارد. ما نشان دادیم که یک خانواده می‌تواند در یک ۴۸ ساعت و با فشار و همراهی خانوادگی، درآمدی را کسب کند که خودشان را هم شگفت‌زده کند. در واقع استعدادی در خانواده‌ها کشف می‌شود که حتی مخاطب را هم به فکر وا می‌دارد که او هم می‌تواند کسب و کار خانوادگی راه بیندازد.»
این کارگردان افزود: «با توجه به افکارسنجی که از مخاطبان برنامه «خانه ما» داشتیم، متوجه شدیم که برنامه در بیشتر از ۵۰ درصد مخاطبان خود این ایده را ایجاد کرده که آنها هم می‌توانند یک کسب و کار خانوادگی راه بیندازند.»
برای اطلاع و استفاده از سایر مطالب ما، به کانال تلگرام خانه ما بپیوندید:
