مستندمسابقه خانه ما

مجری و تهیه کننده جوان صدا و سیما معتقد است تصاویر از کلمات، تاثیر بیشتری دارند بنابراین تلویزیون، کار سخت تری نسبت به رادیو در امر برنامه سازی در پیش دارد.

راضیه سادات هاشمی متولد سال 1363 در مشهد، گوینده رادیو جوان در برنامه هایی چون «جوان ایرانی سلام»، «اینجا شب نیست»، «چشام بازه» و «آبی روشن» است که در کنار اجرا به کار سردبیری و تهیه کنندگی نیز می پردازد. وی در تلویزیون هم سابقه اجرای برنامه هایی همچون «دست هایش»، «حرفه ای ها» و  «فوتون» را داشته است. عمده برنامه هایی که هاشمی در رادیو اجرا یا سردبیری آن را به عهده داشته است در ارتباط با مسائل خانواده و مهارت های زندگی است.

وی در گفتگو با موج در پاسخ به پرسشی درباره ویژگی های یک برنامه خانواده محور مطلوب گفت: از آنجایی که خاستگاه اصلی من رادیو است، از یک برنامه رادیویی خوب شروع می کنم. یک برنامه موفق رادیویی در حوزه خانواده، باید نکاتی را مطرح کند که کاربردی باشد. امروزه حرف های شعار گونه دیگر مخاطب ندارد و پذیرفته نمی شود. بلکه باید به نکاتی که از بطن واقعیت روز جامعه برمی خیزد پرداخت. برای مثال در برنامه رادیویی «آبی روشن» که مدت سه سال است روزهای جمعه با اجرای من از رادیو جوان پخش می شود با یک کارگاه آموزشی مواجه هستیم که مشاور، پاسخگوی مسایل مطرح شده است. در این برنامه ها باید مسایل باز شوند.

کار سخت تلویزیون در حوزه برنامه های خانواده محور

وی در ادامه افزود: اما برنامه های تلویزیونی مثل رادیویی ها نمی توانند به راحتی مسایل را باز کنند، چون قاب تصویر امکان سهولت طرح مباحث را محدود می کند. اما در تلویزیون هم در حوزه  خانواده، برنامه ای موفق است که گفتگو محور باشد و در آن کلام رد و بدل شود. این موضع می تواند در هر قالبی اتفاق بیفتد. در کنار اینها جذابیت بصری، کلام گرم مجری یا راوی و سردبیری برنامه مهم است. اینکه سردبیر تعیین کند محتوا و گفتگوی موضوعات چه باشد و چگونه مطرح شود. در این برنامه ها طرح موضوعات باید به صورتی شکل بگیرد که از کارشناس و مخاطب، نکته و حرف بیرون بکشد.

هاشمی درباره «خانه ما» که فصل هفتم آن هر هفته پنجشنبه از شبکه نسیم روی آنتن می رود، اظهار کرد:  مستند مسابقه «خانه ما» یک حرکت نو در برنامه سازی تلویزیون است که در یک قالب کمتر تجربه شده رخ داده است. در برنامه سازی تلویزیون خیلی رخ داده که برنامه ها معادل خارجی داشته باشند. گاهی این برنامه ها خوب شده و گاهی خیر. در این معادل سازی باید به تفاوت فرهنگی و مذهبی میان محل ساخت این برنامه با کشور ما توجه شود. فرهنگ مذهبی و شهروندی در ایران با کشورهای اروپایی متفاوت است اما در مستند مسابقه خانه ما به تصویر کشیدن زندگی واقعی، مهم است و آن را جذاب می کند. باید زوج هایی انتخاب شوند که راحتی بیشتری در مقابل دوربین داشته باشند و درصدد تظاهر و نمایش دادن نباشند تا برنامه جذاب تر شود.

این گوینده رادیو جوان درباره این مستند مسابقه گفت: نکته قابل تحسین این است که  این مسابقه تا هفت فصل، ادامه داشته است. قاعدتاً در طی این هفت فصل، نقاط قوت و ضعفش مشخص شده است. تداوم مستند مسابقه خانه ما و رسیدن به فصل هفتم نشان می دهد این برنامه کشش و مخاطب داشته است.

کارنامه ضعیف نهادها در حوزه خانواده و ازدواج جوانان

هاشمی در ادامه با تأکید بر این که متأسفانه نهادها و وزارتخانه های مسئول در حوزه خانواده و ازدواج جوانان، کارنامه پرباری در این باره نداشته اند، یادآور شد: مثلاً وزارت ورزش و جوانان که متولی هفته ازدواج است تنها به برگزاری کلاس ها و مشاوره در جهت شناخت همسر و مباحث روانشناسی بسنده می کند و کار ستادی انجام می دهد و جای آموزش مباحثی چون مدیریت هزینه، خالی است. این رسانه است که باید این فقدان را پر کند. رسانه ها باید به آموزش و ترویج بپردازند.

وی افزود: سیاست رسانه ای چون صدا و سیما در این موضوع، گاهی یک بام و دو هوا می شود. از سویی شعار ساده زیستی می دهیم  و در عمل تجمل گرایی را در فیلم ها و سریال ها و حتی دکور برنامه ها ترویج کردن، دوگانگی دارد. به گونه ای شده که اگر در سریالی خانه ای کمی ساده تر باشد مخاطب میلی به  تماشای آن ندارد.

«باید و نباید»، جذابیتی برای مخاطب ندارد

هاشمی تصریح کرد: آموزش در رسانه به صورت مستقیم و همراه «باید و نباید» جذابیتی برای مخاطب ندارد و تاثیرگذار هم نیست. طرح این مباحث باید به صورت زیرپوستی صورت گیرد و اراده خیلی قوی باید پیگیر این امر باشد. باید آموزش در مدرسه، دانشگاه، رسانه، تلویزیون و رادیو در فیلم ها و سریال ها صورت گیرد. این آموزه ها باید آن قدر تکرار شود تا ملکه ذهن مردم گردد. مهم این است که بیاموزیم صرفه جویی یک فرهنگ است که باید بدان افتخار کرد نه این که آن را عامل کسر شأن دانست؛ فکر می کنم مستند مسابقه «خانه ما» نیز در همین مسیر گام برداشته است.

این مجری جوان صدا و سیما افزود: ولی ما در رسانه چیزی را شعار می دهیم ولی آنچه نمایش می دهیم در تناقض با آن شعارهاست. این  در صورتی است که هر تصویر معادل 2000 کلمه تاثیرگذاری دارد و ما آنچه را تصویر می کنیم خلاف گفته هایمان است. بنابراین، این تصاویر در اذهان مردم ثبت می شود که به ترویج تجمل گرایی و مصرف گرایی می پردازد.

راضیه سادات هاشمی درباره تجربه خود درباره موضوع مدیریت هزینه که محور مستند مسابقه «خانه ما» است اظهار کرد: من معمولا در سفرهایم مدیریت هزینه و خیلی در خرج کردن مدارا می کنم. چون از نظر من مسافرت برای دیدن جاهای جدید است نه رستوران رفتن یا خرید کردن. بنابراین همیشه در بازگشت از سفر نصف یا بیشتر پولم را بر می گردانم.

وی همچنین درباره شیوه ای که خودش برای مدیریت هزینه دارد نیز گفت: همه ما باتوجه به وضعیت اقتصادی کشور، کاهش ارزش پول ملی و تورم برای تعادل میان دخل و خرج مان ناگزیر از مدیریت هزینه هستیم. چون حقوق ما در برابر قیمت هایی که چند برابر شده اند، افزایش چندانی نداشته است. راستش را بخواهید من در مجموع فرد اقتصادی و اهل پس انداز نیستم بنابراین همیشه سعی می کنم یک وام بگیرم و با پرداخت تدریجی اقساط آن، مبلغی را پس انداز کنم. این یک سبک مدیریت هزینه برای من است و می تواند برای همه کسانی که پس انداز برایشان سخت است مورد توجه قرار بگیرد.

هاشمی در نهایت تأکید کرد: هر برنامه ای از جمله مستند مسابقه «خانه ما» هر چه واقعی تر و با واقعیات روز جامعه نزدیک تر باشد بیشتر بر دل می نشیند.