در مقاله قوانین کسب و کارهای خانگی، تعاریف مربوط به کسب و کارهای خانگی و بخشی از مبانی قانونی راه اندازی آنها را شرح دادیم. صد البته که کسب و کارهای خانگی بسیار زیادی در کشور وجود دارند که مراحل ثبت قانونی را طی نکرده اند، اما ثبت قانونی حداقل این مزیت را دارد که می توان از تسهیلات مالی و قانونی کسب و کارهای قانونی مندرج در قوانین کشوری استفاده نمود. مواردی مثل وام های مربوطه، استفاده از بازارهای محلی شهرداری ها و … بخشی از این تسهیلات می باشند.
برخی از مزایای راه اندازی کسب و کارهای خانگی بدین شرح هستند:
بالا بردن کیفیت زندگی به دلیل امکان صرف وقت بیشتر در کنار خانواده و فرزندان؛ کاهش هزینه های ایاب و ذهاب، خرید، رهن یا اجاره فضای کاری؛ امکان استفاده از مزایای فناوری مثل اینترنت و رایانه و … در محیط منزل، آزادی و استقلال عمل بیشتر؛ استفاده بهتر از زمان؛ تناسب این نوع از مشاغل با ویژگی های جسمی افراد معلول و کم توان؛ احساس راحتی بیشتر و … .
اما اساسا فرایند راه اندازی کسب و کار خانگی چیست؟
گام اول: انتخاب نوع کسب و کار
واضح است که نخستین گام شروع هر کسب وکاری، یافتن ایده های جذاب و مناسب و در نهایت انتخاب یکی از ایده های کسب و کار است. در اکثر موارد، عواملی مثل انگیزه، علاقه و مهارت های فردی و رشته تحصیلی، تجربه های حرفه ای افراد، تجربه و سوابق کاری خانوادگی، وجود امکانات اولیه و توقعات مالی افراد از میزان سود اکتسابی بر تصمیم نهایی افراد برای انتخاب نوع کسب و کارشان اثر می گذارد.
همان طور که در مقاله قوانین کسب و کارهای خانگی توضیح داده شد، فعالیت در حوزه مشاغل خانگی به سه صورت امکان پذیر می باشد:
انجام فعالیت به صورت کارمزدی برای کار فرمای خارج از محیط مسکونی (متقاضی تحت پوشش)
انجام فعالیت مستقل اعم از تامین مواد اولیه تا عرضه محصول به خارج از محیط مسکونی (متقاضی مستقل)
انجام فعالیت به صورت تعاونی و یا مشارکت با بنگاه های بالادستی تامین کننده مواد اولیه و عرضه محصول آنان در بازار، ترجیحا به صورت کسب و کار خوشه ای ( پشتیبان).
برای هر یک از این اشکال سه گانه، فرم های مشخصی طراحی شده که متقاضیان برای ثبت کسب و کار خود، ملزم به تکمیل این فرم ها با مراجعه به سامانه «طرح ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی» هستند.
همچنین بر اساس مصوبات ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی ، رشته های مشاغل خانگی در حوزه های صنایع دستی، فرش، کشاورزی، دامپروری، شیلات، خدمات، تولیدی صنعتی و فناوری اطلاعات(IT) می باشد که جزییات دقیق تر رشته های مذکور در وب سایت «طرح ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی» شرح و بسط داده شده اند. البته در این طرح، امکان تعریف مشاغل جدید از سوی متقاضیان هم لحاظ شده است.
امکان دیگری که در این طرح در نظر گرفته شده، اخذ مشاوره از دستگاه های اجرایی مربوطه (سازمان تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان فنی و حرفه‌ای، سازمان صنایع دستی، بهزیستی و صندوق مهر امام رضا (ع)) برای انتخاب کسب و کار مناسب است. لازم به توضیح است که نام صندوق مهر امام رضا (ع) از دی ماه 1393- با تغییر اساسنامه- به صندوق قرض الحسنه کارآفرینی امید، تغییر یافته است که اطلاعات مربوط به شرایط حمایتی این صندوق در وب سایت رسمی آن قابل مشاهده است.
گام دوم: تهیه طرح کسب و کار (Business Plan)
طبق قانون مشاغل خانگی، متقاضی پس از انتخاب نوع کسب و کار خود باید اقدام به تدوین طرح کسب و کار نماید. طرح کسب و کار، سندی مکتوب است که جزییات کسب و کار پیشنهادی را مشخص می‌کند. این سند باید ضمن تشریح موقعیت کنونی، نیاز‌ها، انتظارات و نتایج پیش بینی شده را شرح دهد و همه جوانب آن را ارزیابی کند. لازم است بدانید که تدوین این طرح، کار آسانی نیست و نیاز به مشورت با افراد خبره در این زمینه را دارد. توضیح و تشریح اجزای طرح کسب و کار و نحوه تدوین آن، البته مجال و مقاله دیگری را می طلبد! اما در وصف اهمیت طرح کسب وکار همین بس که بسیاری از ایده ها به دلیل طرح ضعیف و غیرعلمی شان در همان بدو امر، کنار گذاشته می شوند و صاحبان سرمایه و موسسات وام دهنده نیز حاضر به سرمایه گذاری بر روی یک ایده بلاتکلیف که ابعاد و چشم انداز آن ناواضح هستند، نخواهند بود!
البته لازم به توضیح است که در اکثر دستگاه های اجرایی مورد اشاره در گام اول، امکان دریافت مشاوره برای تدوین طرح کسب وکار وجود دارد!
گام سوم: تامین مالی طرح
خب از قدیم گفته اند که بی مایه فطیر است! در واقع می توان گفت که یکی از بزرگ ترین چالش های راه اندازی یک کسب وکار، تامین سرمایه اولیه آن است. این مرحله، گاهی آن قدر چالش برانگیز می شود که بسیاری از افراد را از ادامه راه منصرف می کند. متقاضیان مشاغل کوچک و خانگی برای تأمین سرمایه راه اندازی، معمولاً از دو منبع استفاده می کنند:
سرمایه درونی، مثل پس انداز شخصی، سرمایه حاصل از فروش برخی دارایی ها و …
سرمایه بیرونی، مثل وام، فروش سهام و …
در سال های اولیه شروع کسب و کار که هنوز فعالیت اقتصادی شکل استواری به خود نگرفته و به اصطلاح به سودآوری نرسیده، اکثر افراد ترجیح می دهند بر سرمایه درونی و شخصی خود تکیه کنند.
مهم است که بدانید، در سال های اخیر با توجه به تصویب قانون حمایت و ساماندهی مشاغل خانگی، دولت سیاست‌های حمایتی نسبتا خوبی را برای ایجاد و حمایت از مشاغل خانگی در پیش گرفته است، به گونه‌ای که در سال ۱۳۹۰ شورای عالی اشتغال، رقمی نزدیک به بیست هزار میلیارد ریال از منابع قرض الحسنه بانک‌ها را در اختیار وزارت تعاون، کار و امور اجتماعی، کمیته امداد امام خمینی (ره)، صندوق مهرامام رضا (ع)، سازمان بهزیستی و بنیاد شهید قرار داده تا برای حمایت از مشاغل خانگی به صورت وام قرض‌الحسنه به متقاضیان مربوطه پرداخت شود. براساس اطلاعات مندرج در برخی از سایت های سازمان های مورد اشاره، مبلغ تسهیلات مربوطه بین 50 تا 150 میلیون تومان می باشد که دراین خصوص با مراجعه به وب سایت های این سازمان ها می توانید اطلاعات دقیق تری از نوع، مبلغ، شرایط دریافت و مدت بازپرداخت تسهیلات مربوطه دریافت نمایید.
در بخش بعدی، به گام های تکمیلی فرایند راه اندازی کسب و کارهای خانگی خواهیم پرداخت. تجارب و ایده های خود را در این زمینه با ما و سایر کاربران در میان بگذارید!
برای اطلاع و استفاده از سایر مطالب ما، به کانال تلگرام خانه ما بپیوندید:
نظرات کاربران
خوندن این مطالب که اصول کسب و کار خانگی را آموزش می دن مفید و ارزشمند هست و مهمترین دلیلش به نظر من اینه که ما مثال و نمونه های عینی رو توی برنامه خانه ما میبینیم و نکاتی که گفته میشه برامون ملموس تره
پس واقعا ممنون و خسته نباشید
ولی اگه میشه بگین که چطور میشه با افرادی که در حرفه ای خاص موفق شدن ارتباط برقرار کنیم و مشورت بگیریم
آخه ممکنه اول کار با شکستهایی مواجه بشیم که ما رو از ادامه ی راه منصرف کنه یا اصلا دو به شک باشیم که ما توان انجام یه کار خاص رو داریم یا نه.
بنابرین مشورت کردن با این افراد موفق میتومه راهنمایی خوبی باشه تا ما اشتباهات احتمالی و قبلی اونها رو انجام ندیم.
سلام.
من میخواستم دست به کارآفرینی بزنم و این مطالب خیلی روشنم کرد که از کجا باید شروع کنم ممنون از مطالبتون
