جمله معروفی هست که می گوید، در ماه رمضان، چاقها چاقتر میشوند و لاغرها، لاغرتر!!! البته همه ما میدانیم که روزه گرفتن برای چاق شدن یا لاغر شدن نیست بلکه به منظور طهارت روحی و کسب سجایای اخلاقی و … است؛ اما چاق شدن بعد از 30 روز روزهداری میتواند حسابی حرص دهنده و آزاردهنده باشد!!
در اینجا در مورد 8 گروه از افراد روزه داری که احتمالا در این ماه، وزن اضافه میکنند، توضیح خواهیم داد. شما ممکن است جزو یکی از این دستهها باشید یا حتی جزو همه آنها! مهم این است که از همین امروز حواستان را جمع کنید تا مبادا در پایان این ماه مبارک، همین ماجرای آزاددهنده (چاقی) در انتظارتان باشد. یادتان باشد بدون برنامهریزی غذایی شما بیشــتر به سمت اضافه وزن گام برمیدارید تا کاهش آن، پس باید بر جذب مواد غذایی، نوع موادغذایی و زمان خوردن، نظارت و کنترل داشته باشید.
حضور مرتب و مکرر در مجالس افطار، میتواند یکی از علل چاقتر شدن افراد چاق باشد، مخصوصا که افراد خوشاشتها نمیتوانند از این گونه مجالس و سفرهها به راحتی دست بکشند. صد البته که در این مجالس افطاری، صاحبخانه سعی میکند از هر غذایی خوشمزهترین و چرب و نرم ترین را تهیه کند، به این ترتیب چربی و نمک و قند بیشتری در حین آشپزی مصرف می شود و نتیجه ی آن همان ماجرای حرص دهنده برای مهمانان خوش خوراک خواهد بود!!
چرا با این که در رمضان روزه میگیریم، چاق میشویم؟ چون معمولا انرژی دریافتیمان بر انرژی مصرفیمان غالب میشود. درواقع وقتی میزان فعالیت فیزیکی را در ماه رمضان تا حد ممکن کم میکنیم و در جهت استراحت و خواب بیشتر عمل میکنیم؛ دیگر بدن انرژی همیشگی را مصرف نمیکند و از جهت دیگر با خوردن غذاهای پرکالری سعی میکند سوخت همیشگی را دریافت کند، درنتیجه همین انرژیهای اضافه به صورت چربی ذخیره میشوند و فرد چاقتر میشود. جالب است بدانید که تحقیقات انجـام شده نشان میدهند که ورزشهای سبک در ماه رمضان به کاهش سموم ذخیره شده در بدن کمک میکنند تا چربیهای بدن روز به روز بیشتر نشوند.
معمولا بعد از یک روز طولانی روزهداری، فرد کمی نسبت به غذا حریص میشود و احساس میکند در آن فرصت کوتاه افطار تا سحر باید تا حد ممکن معده را از مواد غذایی انباشته کند، اگر شما هم جزو این دسته افراد هستید توصیه میکنیم با برنامهریزی بعد از افطار کمی خودتان را مشغول کنید تا خوردن را کنار بگذارید. یادتان باشد انرژی ذخیره شده ناشـی از پرخوری آخر شب باعث کاهش میزان متابولیسم و سوخت و ساز بدن میشود، زیرا فرد بلافاصله بعد از خوردن به رختخواب میرود و فرصتـی برای انجام فعالیت و سوخت و ساز بدن باقی نمیماند و این نهتنها احتمال چاقی را افزایش میدهد، بلکه شخص روزهدار، فردایی آکنده از خستگی و بیحالی را تجربه خواهد کرد.
بسیاری از افراد اصرار دارند برای افطار، انرژیبخشترین غذاها را مصرف کنند بنابراین بیشتر غذاهایی که برای این وعده تهیه میکنند سرشار از کالری هستند. اگر میخواهید دراین ماه چاق نشوید، باید حواستان باشد که از خوردن غذاهای پرکالری پرهیز و روی وعدههای غذایی سالم تمرکز کنید. یادتان نرود پرخوری و غذاهای چرب در هنگام افطار سلامت روزهداران را به خطر میاندازد. در گذشته روزهداران برای افطاری خــود از آب یا چای و خرما استفاده میکردند، ولی این روزها افراد مستقیما سراغ وعدههای غذایی سنگین میروند.
در حال حاضر، بدخوری شایعتر از پرخوری است. استفاده زیاد از مواد چاقکننده و مضر چون زولبیا و بامیه و انواع شیرینیها ازجمله مصادیق بدخوری است و افراد تصور میکنند چون در طول روز هیچ چیز نمیخورند، مجاز هستند از این خوراکیها مصرف کنند.
هنگام افطار با توجه به خالی ماندن معده برای مدت نسبتا طولانی، نباید به صورت ناگهانی به خوردن غذاهای سنگین و شام مفصل اقدام کرد، بلکه بهجای آن بهتر است روزهداران با مقداری نان و پنیر و سبزی افطار کنند تا ولع گرسنگی آنها برطرف شود و دو ساعت بعد شام بخورند. البته این توصیه بیشتر برای افراد بالغ است و نوجوانان در سن رشد میتوانند بلافاصله یک وعده غذایی کامل بخورند.
این روزها سفرههای سحری و افطار افراد پر از انواع غذاهای چرب و شیرین مانند حلوا، کاچی، خرما، شلهزرد، شیربرنج چرب و شیرین و بالاخره زولبیا و بامیه است تا به نوعی ضعف روزهداری را کم کند، اما یادتان باشد در ماه رمضان دلیل ضعف، کم خوردن نیست بلکه بیشتر کم آبی است که موجب ضعف میشود. بهترین ماده قندی برای مصرف در ماه رمضان خرماست که هیچ عوارضی ندارد و باعث بالا رفتن قند خون نمیشود، به علاوه مقدار زیادی از ویتامینهای بدن را نیز تأمین میکند.
جالب است بدانید روزهدارانی که از افطار تا افطار غذا میخورند، چاقتر از افرادی میشوند که افطار، سحری و یک وعده نیمهشب میخورند و در این میان، حذف وعده غذایی سحری از همه آسیبرسانتر است. این تصور که وعده غذایی شام میتواند جایگزین وعده سحری شود بسیار اشتباه است، زیرا فرد در طول روز دچار افت قند خون میشود و تمایلش به مصرف غذاهای شیرین و پرکالری زیاد میشود؛ درواقع سلولهای عصبی از کربوهیدراتها انرژی میگیرند و با حذف سحری، فرد برای خوردن مواد پرکالری حریص شده و در افطار پرخوری میکند و همین زمینهساز افزایش وزن میشود.
اگر بخواهید بدنی متناسب داشته باشید، باید به طور نرمال وعدههای غذایی روزانه خود را به پنج بخش تقسیم کنید. حال در ماه رمضان امکان پنج وعده خوردن وجود ندارد، اما میتوانید سه وعده برای خود در نظر بگیرید. سوال این است که چرا بیشتر بودن تعداد وعدههای غذایی به لاغر شدن کمک میکند؟
اگر فرض کنیم سهمیه روزانه غذای یک شخص 2000 کالری است؛ شخصی که میخواهد چاق شود، باید این مقدار را در یک وعده بخورد تا بدن او یک بار برای هضم غذا انرژی صرف کند؛ برعکس، افرادی که میخواهند لاغر شوند، بهتر است که 2000 کالری را در پنج نوبت (400 کالری) بخورند، زیرا در این حالت بدن او پنج بار برای هضم غذا انرژی مصرف میکند و زودتر لاغر میشود. از طرف دیگر هنگام خوردن، متابولیسم پایه بدن افزایش مییابد و این امر منجر به کاهش سریع تر وزن میشود (ناگفته نماند که این موضوع فقط در حالت ثابت ماندن مقدار غذای دریافتی در هر دو حالت صدق میکند).
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
برای اطلاع و استفاده از سایر مطالب ما، به کانال تلگرام خانه ما بپیوندید: