نکاتی در مورد خانه تکانی شب عید

۲۰ اسفند ۱۳۹۴

خانه داری

خانه تکانی یکی از سنت های قدیمی و دیرپایی است که در کشور ما با عید نوروز، پیوندی دیرینه دارد. هر سال، بهمن ماه که از راه می رسد، حال و هوای عید همه خانه ها را فرا می گیرد و خانواده ها درگیر فعالیت های نسبتا جذابی مثل خرید عید و … می شوند. اما خانه تکانی از جمله کارهای تقریبا غیرجذابی است که خواه ناخواه اکثر خانواده های ایرانی در دو سه ماه پایانی سال گرفتار آن می شوند!! این که اصلا این کار چقدر ضرورت دارد، البته سؤالی است که در بحثی جداگانه باید به آن پرداخت، اما اگر از منظر لزوم تمیزی منزل و حس طراوت و شادابی حاصل، به آن بنگریم می توان گفت که فعالیتی مفید به شمار می آید.

پروژه خانه تکانی از آن دست پروژه هایی است که به شدت ذهن و جسم خانم خانه را درگیر کرده و در کنار این درگیری، احتمالا باید شکوه و گلایه های سایر اعضای خانواده را هم به جان بخرد! اما چگونه می توان این دشواری را به حداقل رساند و آن را به تجربه ای نسبتا مثبت و ساده تر بدل کرد. در ادامه به برخی از اصول خانه تکانی اشاره می کنیم:

مثل هر پروژه دیگری، خانه تکانی هم نیازمند برنامه ریزی اولیه است. یادداشت کردن گام های این فعالیت و این که از کجا شروع کنیم و چگونه پیش برویم تا سریع تر کارها به سرانجام برسد و خستگی کمتری را به همراه آورد، بسیار موثر خواهد بود. داستان معروفی هست در مورد هیزم شکنی که کاری در یک شرکت چوب بری پیدا کرد. روز اول 18 درخت را قطع کرد. رئیسش او را تشویق کرد و گفت همین طور به کارش ادامه دهد. تشویق رئیس، انگیزه بیشتری در هیزم شکن ایجاد کرد و تصمیم گرفت روز بعد بیشتر تلاش کند اما تنها توانست 15 درخت را قطع کند. روز سوم از آن هم بیشتر تلاش کرد ولی فقط 10 درخت را قطع کرد. هر روز که می گذشت تعــداد درخت هایی که قطع می کرد کمتر و کمتر می شد. پیش خودش فکر کرد احتمالا توان و قدرتش کم شده، بنابراین پیش رئیس رفت و پس از معذرت خواهی گفت که خودش هم از این جریان سر در نمی آورد. رئیس پرسید: «آخرین باری که تبرت را تیز کردی کی بود؟» هیزم شکن گفت: «تیز کردن؟ من فرصتـی برای تیز کردن تبرم نداشتم! تمام وقتم را صرف قطع کردن درختان می کردم!» این داستان، مصداق همان اشتباهی است که اکثر ما در انجام فعالیت هایمان داریم. فراهم کردن یک برنامه زمان بندی و اجرایی و آماده سازی مقدمات هرکاری حتی یک خانه تکانی به ظاهر ساده، حکم تیز کردن آن تبر را دارد و همه کارها را آسان تر و سریع تر خواهد کرد.
حتما در حین برنامه ریزی، کارهای بزرگ را به بخش های کوچک تر تقسیم کنید و هر روز بخشی از کارها را انجام دهید. همچنین فعالیت های سنگین و سبک را تقسیم بندی کرده و به صورت یکی در میان انجام دهید. بدین ترتیب، عضلات مختلف بدن را درگیر می کنید و البته به صورت برنامه ریزی شده ای از فشار در حین کار می کاهید.
در حین برنامه ریزی، همه ملزومات اعم از وسایل و مواد مصرفی مورد نیاز را یادداشت کنید و آن هایی را که باید خریداری کنید لیست کنید. بر مبنای این لیست یک بار به خرید بروید و قال قضیه را بکنید! به این ترتیب لازم نیست چندین بار در حین کار نظافت از خانه متوجه شوید که فلان چیز را ندارید و باید دوباره برای خرید وقت و انرژی بگذارید.
براساس توان و قدرت خود و اعضای خانواده، کارها را تقسیم و تفویض کنید. قرار نیست که خانه تکانی را فقط خانم خانه انجام دهد! کل خانواده ای که قرار است از نتیجه کار لذت ببرند، بهتر است در این پروژه همکاری کنند. این مساله، همدلی، همکاری و مسئولیت پذیری اعضای خانواده را هم افزایش می دهد. مطمئن باشید که در ابتدای کار، غرغرهای زیادی می شنوید، اما اعتنایی نکنید! به نتیجه مثبت این کار ایمان داشته باشید! همچنین در صورت داشتن توان مالی، می توان برای بخش هایی از کار نظافت که کمی دشوارتر است و قدرت بیشتری می طلبد، کارگر روزمزد استخدام کنید.
کار امروز را به فردا مگذارید! خیلی از بخش های نظافت را در طول سال نیز می توان انجام داد. لازم نیست منتظر پایان سال شویم تا سراغ تمیز کردن انبار و ته و توی کمدها برویم. انجام بسیاری از این کارها باعث می شود از فشار کاری پایان سال کم شود.
در حین خانه تکانی یکی از کارهای مفیدی که می توان انجام داد، خلوت کردن کمدها و قفسه ها و انبار است. اگر در کمدتان لباس هایی دارید که دیگر اصلا نمی پوشید، آنها را بفروشید یا ببخشید و هدیه کنید! همچنین تکلیف خود را با وسایلی که بلا استفاده مانده اند، روشن کنید. فشار خانه تکانی گاهی آن قدر زیاد است که وقتی به تصمیم گیری در مورد وسایل می رسیم اصلا حوصله نمی کنیم و دوباره وسایل را سرجای قبلیشان می گذاریم به امید روزی که بالاخره تکلیفشان را معلوم کنیم و همین مساله فقط باعث تلنبار شدن وسایل و لباس های بی شمار در کنج کمدها و قفسه ها می شود.
میانبر زدن هم اشکالی ندارد! اگر احساس می کنید که فرصت یا توان کافی ندارید، بخش های عمده و اساسی نظافت، مثل شستشوی پرده ها و دیوارها و … را انجام دهید و نظافت قسمت های مخفی مثل کمدها و کابینت ها را به بعد موکول کنید!
به عنوان یک تجربه شخصی باید اضافه کنم که یکی از کارهایی که جذابیت نظافت را افزایش می دهد، گوش دادن به موسیقی یا صحبت کردن با تلفن در حین کار است! شاید به نظرتان خنده دار بیاید اما صحبت کردن تلفنی با یک دوست در حین انجام کار، باعث می شود، متوجه دشواری کار نظافت نشویم! البته مکالمه تلفنی خود را باید کوتاه تر کنید تا آسیب جدی به مهره های گردن خود وارد نسازید یا تلفن را روی بلندگو قرار دهید. موسیقی هم تکلیفش معلوم است. گوش دادن به موسیقی با ریتم تند، سرعت کار را قطعا افزایش خواهد داد.
حتما برنامه ریزی خانه تکانی را به صورتی انجام دهید که فرصتی مناسب برای خرید ملزومات خانه و تغییر دکوراسیون داشته باشید و بتوانید این کار را با فراغ بال انجام دهید. البته توجه به ضرورت ها و نیازها بسیار مهم است و نیازی نیست برای ایجاد تغییر در خانه، مخارج هنگفتی را متقبل شوید. خرید یکی دو گلدان و گیاه آپارتمانی و کمی تغییر و جابجایی در وسایل منزل هم می تواند حس و حال عید و بهار را به خانه شما بیاورد.