طرز تهیه نودل سبزیجات با نگاهی به فواید و خواص کلم بروکلی

۱۸ اسفند ۱۳۹۹

آشپزی کردن، یکی از چالش های جذاب و گاهی دشوار برای آدم هاست. این که هر روز باید فکر کنی که چه بپزی، یک مساله است و این که با این هزینه های کمرشکن، باید در هنگام تهیه غذا به فکر هزینه و جیبت هم باشی، مساله ای دیگر!
در این مطلب به دستور تهیه یک غذای ساده و ارزان به نام نودل سبزیجات خواهیم پرداخت که ترکیبی از نودل و سبزیجات مختلف است. در مقاله «خوراک نودل با مرغ، طرز تهیه و فواید و مضرات» به فواید و مضرات نودل پرداختیم. در این مطلب به خواص و ویژگی های یکی از سبزی های اصلی این غذا یعنی «کلم بروکلی» می پردازیم.

کلم بروکلی چیست؟

کلم بروکلی که به نام های گل کلم سبز یا گل کلم بروکلی هم شناخته می شود یکی از اعضای خانواده کلم هاست که نام خود را از کلمه ایتالیایی broccolo به معنی جوانه کلم گرفته است.
کلم بروکلی اغلب به رنگ سبز تیره است که ساقه محکمی دارد و در رأس ساقه‌های سبز روشن آن‌ها، دسته‌های چترمانند گل‌های کوچک به رنگ سبز تیره می‌رویند. این گونه کلم، شبیه به یک درخت مینیاتوری و متعلق به گونه گیاهی با نام Brassica oleracea است. این گیاه ارتباط نزدیکی با کلم بروکسل و گل کلم دارد.

کلم بروکلی محصول کدام کشور است؟

قدمت کلم بروکلی به دوران امپراتوری روم برمی‌گردد. این سبزی که وحشی و بومی سواحل اروپا بود در اوایل دهه 1900 توسط مهاجران ایتالیایی به شمال کالیفرنیا در ایالات متحده آمریکا برده شد. در حال حاضر 90 درصد از محصول بروکلی در بازار داخلی این کشور را تولیدکنندگان کالیفرنیایی تأمین می‌کنند.

رایج‌ترین نوع کلم بروکلی در ایالات متحده آمریکا، بروکلی سبز ایتالیایی است. به این نوع بروکلی، کالابریایی (Calabrese) هم می‌گویند که نام شهرستانی در ایتالیا به نام کالابریا است که نخستین بار این سبزی در آن جا کشت شد.
این سبزی اگر چه در همه جای دنیا رایج نبود اما در دهه 1970 بسیار در میان مردم شناخته شد.

آیا ساقه ی کلم بروکلی قابل استفاده است؟

برای خیلی ها سوال است که آیا می توان از ساقه این نوع کلم هم استفاده کرد یا فقط قسمت فوقانی آن، خوردنی است؟
بخش‌های خوراکی این سبزی، شامل گل‌های کوچک سبز تیره در رأس گیاه و ۶ تا ۸ اینچ از ساقه ای است که گل‌های کوچک روی آن قرار گرفته‌اند. پس خیالتان راحت باشد که کل کلم بروکلی که از میوه فروشی ها می خرید، قابل خوردن است!

ارزش غذایی کلم بروکلی

کلم بروکلی یکی از خوراکی‌های سرشار از ویتامین C، ویتامین K، فیبر، فولات، پتاسیم، سلنیم، ویتامین A، منگنز، تریپتوفان، ویتامین B6 و فسفر است. ترکیبات ارگانیک فوق‌العاده‌ای مانند فیتونوترینت گلوکوزینولات، فلاونوئیدها و سایر ترکیبات آنتی‌اکسیدانی موجود در کلم بروکلی به روش‌های مختلف موجب سلامتی فرد می‌شوند.

خواص کلم بروکلی چیست؟

از خواص کلم بروکلی خام، تقویت استخوان‌ها و حفظ سلامت دندان ها است و از پوکی استخوان پیشگیری می‌کند.

کلم بروکلی می‌تواند یک داروی طبیعی فوق‌العاده برای درمان انواع سرطان‌ها مانند سرطان سینه، سرطان رحم، سرطان پروستات و سرطان ریه، سرطان روده بزرگ، کبد، کلیه و اندام‌های گوارشی باشد. کلم بروکلی در جلوگیری از سرطان سینه و رحم نقش پررنگی دارد، زیرا می‌تواند استروژن اضافی را از بدن خارج کند.

وجود ویتامین C، گوگرد و برخی اسیدهای آمینه و سم‌زدایی بدن از خواص کلم بروکلی است. کلم بروکلی در نابودی رادیکال‌های آزاد و سمومی مانند اسید اوریک از بدن و پاک‌سازی خون مؤثر است.

بروکلی با داشتن مقدار قابل توجهی ویتامین C، به جذب آهن در بدن کمک شایانی می‌کند و از سرماخوردگی پیشگیری می‌کند.

تامین کلسیم برای افرادی که به شیر حساسیت دارند، از دیگر مزایای خوردن کلم بروکلی است.

میزان کالری کلم بروکلی بسیار کم بوده، ضمن اینکه از مقدار بالای فیبر برخوردار است، بنابراین به لاغری و کاهش وزن کمک شایانی خواهد کرد.

دارابودن مقدار زیاد فیبر از خواص کلم بروکلی محسوب می‌شود. ریشه‌ی اغلب اختلالات معده در یبوست است. فیبر می‌تواند با جلوگیری از یبوست تقریبا همه‌ی اختلالات معده را درمان کند. فیبر به حجم غذا می‌افزاید، موجب حفظ آب می‌شود و به حرکات روده‌ای کمک می‌کند. همچنین منیزیم و ویتامین‌های موجود در کلم بروکلی با کاهش التهابات به کاهش اسید معده، تسهیل گوارش، جذب مواد مغذی و تسکین معده کمک می‌کنند.

کلم بروکلی می‌تواند پوست را از آسیب‌های اشعه ماورای بنفش خورشید حفاظت نماید. سولفوران موجود در کلم بروکلی، یک ترکیب شیمیایی گوگردی است که پوست را از ابتلا به سرطان پوست محافظت می‌نماید.

بروکلی برای سلامت چشم هم بسیار مفید است. زاگزانتین، بتاکاروتن، ویتامین A، فسفر و سایر ویتامین‌ها مانند ویتامین‌های گروه B، ویتامین C، و ویتامین E برای سلامت چشم بسیار مهم است. اینها از چشم در برابر تباهی لکه‌ی زرد (شایع‌ترین علت کوری در افراد مسن) و آب مروارید محافظت می‌کند و در ترمیم آسیب‌های ناشی از تشعشعات مؤثرند.

کلم بروکلی، نقش بسیار مهمی در از بین بردن عفونت، کمک به بینایی و تقویت سیستم ایمنی بدن دارد.

از مهم ترین خواص کلم بروکلی خام، کنترل دیابت است، افراد دیابتی برای کنترل بیماری خود بایستی این سبزی با ارزش را در وعده‌های غذایی خود قرار دهند. همچنین استفاده از کلم بروکلی، آسیب رگ‌های خون‌رسان قلب را که بر اثر دیابت ایجاد شده است، ترمیم می‌کند.

درمان کم خونی یکی دیگر از خواص کلم بروکلی خام بوده، همچنین مصرف آن برای پیشگیری و درمان افسردگی موثر است.

از آنجایی‌که کلم بروکلی سرشار از مواد ضروری برای بارداری مانند پروتئین ها، کلسیم، ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها، آهن، فسفر و… بوده، می‌تواند غذایی ایده‌آل برای حضور در هر رژیم غذایی‌ای باشد. کلم بروکلی با دارابودن مقدار زیادی فیبر می‌تواند از یبوست در بارداری جلوگیری کند. محتوای فولات موجود در کلم بروکلی می‌تواند از نقایص تولد در نوزادان مانند نقص لوله‌ی عصبی پیشگیری کند.

مضرات کلم بروکلی

خوردن انواع کلم برای افرادی که مبتلا به گواتر، نقرس، سنگ های مجاری ادرار و بیماری های کبد هستند، بایستی با احتیاط همراه بوده و در خوردن آن زیاده‌روی نکنند.

در برخی افراد، تماس با کلم بروکلی می‌تواند موجب خارش‌های آلرژیک شود. زیرا برخی ترکیبات قوی موجود در کلم بروکلی می‌تواند موجب تحریک پوست شود.

ویتامین K موجود در بروکلی می تواند داروهای ضد انعقاد را مهار کند. اگر در حال حاضر مشغول خوردن وارفارین یا هر نوع داروی مشابهی هستید، مراقب باشید.

اگر مشکل کم کاری تیروئید دارید، مصرف زیاد بروکلی می تواند وضعیت تیروئید را بدتر کند.

کلم بروکلی، مثل اکثر سبزیجات خانواده کلم ها، نفاخ است و باعث افزایش گاز در دستگاه گوارش می شود.

چگونه کلم بروکلی را نگهداری کنیم؟

برای ذخیره سازی بروکلی، نباید سرش را بشورید ، بلکه فقط غبار را پاک کرده و آن را در روکش کاغذی بپوشانید. شما می توانید آن را برای حداکثر 2-3 روز در یخچال نگه دارید.

کلم بروکلی را چگونه باید مصرف کرد؟

کلم بروکلی خام هم خوردنی است و خواص کلم بروکلی خام به میزان قابل توجهی بیشتر از پخته آن است، لیکن بسیاری پخته آن را ترجیح می‌دهند. بنابراین بخارپز کردن یا تفت دادن به مقدار اندک و تا حد برشته و ترد شدن، سبب حفظ بیشتر مواد غذاییش می گردد. آب‌پز کردن آن درون مقدار زیادی آب، قسمت اعظم مواد مفید ضد سرطان و نیز ویتامین «ث» و سایر مواد مغذی آن را از بین خواهد برد. همچنین پخت بیش از حد کلم بروکلی به ایجاد بوی نامطبوع ناشی از آمیزه‌های سولفور می‌انجامد.

بخارپزکردن، کمی تفت‌دادن با روغن و مصرف خام در سالادهای سبز از بهترین روش‌های مصرف کلم بروکلی هستند، زیرا مواد مغذی موجود در آن بهتر حفظ می‌شوند. برخی از روش‌های پختن موجب افزایش بخشی از خواص کلم بروکلی برای سلامتی می‌شوند. به‌عنوان مثال بخارپزکردن کلم بروکلی، خاصیت کاهش کلسترول آن را تقویت می‌کند.

پس از خردکردن کلم بروکلی به گلچه‌های ریزتر می‌توانید آن را بخارپز کنید. می‌توانید آن را با زنجبیل، سیر یا سایر سبزیجات در روغن سرخ کنید. کلم بروکلی با لیمو ترش، ریحان و پودر کاری طعم خوبی پیدا می‌کند.

طبع کلم بروکلی چیست؟

طبع کلم بروکلی گرم و خشک است.

مصلح کلم بروکلی چیست؟

به عنوان مصلح می‌توان از زردچوبه، فلفل سیاه و آویشن در کنار آن‎ استفاده کرد. البته برخی از پزشکان طب سنتی نیز معتقدند کلم‌ها طبع سردی دارند و باید با مصلح مصرف شوند. توجه کنید که اگر کلم‌ بروکلی با سردی دیگری همراه شود، باید به ازای هر سردی، یک مصلح گرم افزوده شود؛ برای مثال اگر کلم بروکلی با ماهی مصرف می‌شود، باید به غذا زردچوبه و فلفل سیاه اضافه کرد.

با کلم بروکلی چه غذایی می توان درست کرد؟

کلم بروکلی را به صورت خام در انواع سالادها و پاستاها و … یا به صورت دورچین غذاهای گوشتی می توان استفاده کرد یا به صورت ترجیحا بخارپز در داخل انواع ماکارونی، املت، کوکو، لازانیا، سوپ و … .
در ادامه به طرز تهیه نودل سبزیجات که کلم بروکلی هم یکی از انواع سبزیجات به کار رفته در این غذاست، می پردازیم.

دستور تهیه نودل سبزیجات

نودل، کلا یک غذای فوری است که در مقاله «خوراک نودل با مرغ، طرز تهیه و فواید و مضرات» به مزایا و معایب آن پرداختیم. در ادامه به دستور نودل سبزیجات می پردازیم که یک غذای ساده و سریع است و با این حجم مواد، برای 2 نفر با خوراک معمولی، کافی است.

مواد لازم:

نودل سبزیجات: یک بسته
کلم بروکلی: 1 شاخه
خیار: 2 عدد
کلم قرمز: 1 عدد کوچک
تربچه: 4-5 عدد
پیاز: یک عدد متوسط
تخم مرغ: 1 عدد
روغن زیتون: 2 قاشق غذاخوری
نمک و فلفل: به میزان لازم

طرز تهیه نودل مخلوط سبزیجات

خیار را حلقه ای و باریک خرد می کنیم. کلم بروکلی و کلم قرمز و پیاز و تربچه ها را هم نگینی و ریز خرد می کنیم.
تخم مرغ را آب پز کرده و پوست می کنیم و به چند تکه برش می زنیم و همه را داخل یک کاسه بزرگ مخلوط می کنیم.
یک ظرف آب را روی حرارت قرار می دهیم تا به جوش بیاید و یک بسته نودل با طعم سبزیجات داخل آب در حال جوشیدن می اندازیم. ظرف 3 دقیقه نودل نرم و آماده می شود و بعد آن را آبکش می کنیم و به مخلوط سبزیجات خرد شده مان می افزاییم. نمک و فلفل و روغن زیتون هم به مواد اضافه می کنیم.
غذای ما آماده ست. به همین سادگی و به همین خوشمزگی!
پیشنهاد: با توجه به نفاخ بودن این غذا به خاطر انواع سبزیجات به کار رفته در آن، می توان کمی پودر زیره هم به آن اضافه کرد.

برآورد هزینه نودل سبزیجات

هزینه های مواد غذایی به کار رفته در این غذا را بر اساس قیمت های مندرج در فروشگاه های اینترنتی محاسبه می کنیم. البته که قیمت ها این روزها بسیار متغیر هستند، اما به هر حال هزینه این غذا بر اساس قیمت های هفته سوم اسفند 99 است.