به طور کلی به کارگیری خلاقانه دوریختنی ها و استفاده مجدد از آنها برای ساخت نمونه های زیبا از وسایل دکوری و حتی کاربردی به معنای واقعی همان اقتصاد مدور است در قالب کوچک و خانگی آن، که به جز خلق زیبایی، از هدر رفت انرژی برای تولید مجدد آنها و آلودگی هوا، آب و خاک جلوگیری می کند. به خاطر داشته باشید که حفظ محیط زیست، تنها یک وظیفه نیست؛ بلکه یک امتیاز است که ما به فرزندانمان هدیه می دهیم.
اگر شما هم علاقمند به اجرای این نوآوری های خلاقانه و هنرمندانه با زباله های فلزی هستید، با من همراه شوید.
ساخت گلدان با قوطی ها و دوریختنی های فلزی
مدتی بود که دنبال گلدان زیبا و قیمت مناسب بودم که هم گلدان سیاه پلاستیکی بدقواره ی گل های جدیدم را تعویض کنم، هم آلونک جدید و زیبایی برای این قلمه های تازه از آب و گل درآمده، بسازم. با یک حساب سرانگشتی، نزدیک به چهارده گلدان نیاز داشتم و بودجه ای که داشتم به زور به سه گلدان می رسید، ناگهان فکری به ذهنم خطور کرد و چون ارشمیدس، فریاد اورکا اورکا سر دادم!
سروسامان دادن به این زیبارویان سبز با قوطی های کنسروی که به خاطر زندگی دانشجویی تعدادشان سربه فلک می کشید،ایده ای بود که کلی برای اجرایی کردنش ذوق کردم، پس دست به کار شدم و در آخر این را بگویم که این هیجانات فقط به ساخت گلدان برای گل هایم منتهی نشد… .
کاردستی زیبا با سی دی، دی وی دی و قوطی های دورریختنی
اولین گلدانم با قوطی های بازیافتی وسی دی های به درد نخور شاید جزو زیباترین گلدان های دست سازم تا به امروز باشد که برای ساختش به این وسایل نیاز داریم: چند عدد CD و DVD بلااستفاده، چسب مایع بی رنگ، ماده بتونه، قیچی و انبردست.
ابتدا برای آماده سازی قوطی کنسرو مورد نظرمان، آن را داخل آب داغ خیس می کنیم تا تمام برچسب های آن پاک شود ،سپس آن را خشک می نماییم.
برای حفظ ایمنی بیشتر هنگام کار با این قوطی ها، حتما با انبردست، لبه تیز در قوطی را به سمت داخل خم می کنیم. برای خروج آب اضافی از گلدان، در انتهای آن با یک یخ شکن چندین سوراخ ایجاد می نماییم. حالا خارج و داخل آن را با اسپری مخصوص فلزات رنگ بزنید.
توصیه ایمنی: سوراخ نمودن قوطی ها را حتما از بیرون کار انجام دهید تا لبه های تیز حفره های ایجاد شده داخل گلدان قرار بگیرد.
برای آماده سازی CD ها و DVD ها برای برش، لازم است آن ها را در آب داغ به مدت 5 دقیقه بگذاریم، سپس از آب خارج کرده و آنها را خشک می نماییم؛ لایه بی رنگ DVD ها را جدا نموده و شروع به برش آنها می کنیم. سی دی یا دی وی دی ها را با قیچی و به شکل نامنظم برش می زنیم و به وسیله چسب با فاصله چند میلی متر از هم روی قوطی می چسبانیم، به خاطر داشته باشید که بهتر است ابتدا لبه صاف بالا و پایین قوطی سپس قسمت وسط را بچسبانید.
حالا بتونه را با کمک یک کاردک یا کارد روی سطح قوطی که با تکه های براق CD وDVD پوشانده شده بزنید تا جایی که ما بین آن ها کامل پوشانده شود، اضافی بتونه را از روی کار بردارید تا جایی که یک سطح صاف به شما بدهد،حالا کمی زمان بدهید و با پارچه ای نرم ،بتونه ها را از روی سی دی ها (نه مابینشان) پاک کنید تا خود را نشان دهند، سپس اجازه دهید کار خشک شود.
بعد از خشک شدن کار می توانید جاهایی که از بتونه روی سیدی ها باقی مانده را با دستمال نمدار پاک کنید. حالا گلدان شما برای کاشت گل زیبایتان آماده است.
توصیه خانه داری: به خاطر داشته باشید از این ظرف زیبایی که ساختید، می توانید به عنوان اکسسوری در منزل، استفاده کنید مثل جاقلمی یا یک جایی برای خرده ریزها یا حتی جای قاشق و چنگال و … . پس کمی همت را چاشنی خلاقیتتان کنید و از همین الان دست به کار شوید.
زیبا سازی قوطی های فلزی با دکوپاژ
دکوپاژ، هنر فوق العاده زیبایی است که دنیایی رنگین و متفاوت ایجاد می کند. برای دکوپاژ به یک طرح احتیاج دارید که از سه طریق می توانید آن را بدست بیاورید:
الف) راحت ترین روش، استفاده از برچسب هایی با نام ترانسفر است که باید 5 دقیقه در آب ولرم گذاشته و بعد استفاده کنید.
ب) روش دوم، استفاده از دستمال کاغذی های طرح دار است، اما دقت داشته باشید دو لایه زیرین دستمال را از آن جدا کنید.
ج) آخرین روش و شاید پردردسرترین آنها، این است که طرح زیبای مورد نظرمان را روی کاغذ خیلی نازک و گِرَم پایین، پرینت رنگی می گیریم، سپس با دست و به آرامی بدون اینکه به طرح آسیب بزنیم دور آن را به شکل نامنظم می بریم.
نکته فنی: برای چسباندن کاغذ و دستمال کاغذی روی کار، زیر آنها را چسب بیندر می زنیم.
حال که خیالمان از بابت طرح آسوده شد، وسایل دیگر را آماده می کنیم که عبارتند از: رنگ روغن یا رنگ ویترای برای سایه زدن، رنگ اکرلیک، قلم مو و اسفنج، چسب بیندر، کریستال سرونیک (یا کیلر مایع)، سمباده نرم، ماده ترک تک جزئی (از اسمش نترسید! برای ایجاد شکل ترک روی طرح ها استفاده می شود و می توانید از فروشگاه های مواد و وسایل هنری تهیه کنید).
برای شروع کار، قوطی ای که برای کارمان انتخاب کرده ایم را شسته و درون آب داغ خیس می کنیم تا برچسب روی آن تمیز شود. سپس با سمباده زدن، سطح آن را برای رنگ آمیزی آماده می کنیم.
روی کار را به وسیله رنگ اکرلیک رنگ می زنیم، بعد از خشک شدن رنگ، مجددا قوطی را سمباده زده تا برجستگی های به وجود آمده از بین بروند، سپس ماده ترک تک جزئی (استفاده از رنگی که در ترانسفرمان غالب باشد بهترین گزینه است) را با قلم مو روی کار می زنیم و صبر می کنیم خشک شود، حالا دوباره روی کار را اکرلیک می زنیم و منتظر می مانیم تا ترک ها ظاهر شوند.
ترانسفر را به مدت زمان دو الی سه دقیقه داخل آب می اندازیم، سپس برچسب پشت آن را جدا نموده و روی کار با احتیاط می چسبانیم و بعد روی کارمان را چسب بیندر یا DM5 می زنیم. کمی صبر می کنیم تا خشک شود.
حالا می توانیم اطراف ترانسفر را با رنگ روغن یا ویترای و یک تکه اسفنج سایه بزنیم یا حتی با خمیر دورگیر، دورگیری کنیم و کار را برجسته کنیم.
در انتها روی کار را کریستال سرونیک یا کیلر مایع خواهیم زد تا قابل شستشو شود.
ساخت کاردستی فانتزی با برجسته سازی روی فلز و آلومینیوم
برای ساخت قوطی فلزی فانتزی، در همه روش ها، ابتدا قوطی را تمیز نموده و با خیساندن در آب داغ برچسب ها را از روی آن پاک می کنیم و حتما آن را خشک می کنیم تا از اکسیده شدن آن جلوگیری شود.
سپس با سمباده زدن، آن را برای رنگ آمیزی آماده می کنیم. بعد از سمباده زدن با دستمال سطح قوطی مان را تمیز کنید. می توان برای سری اول رنگ آمیزی از اسپری های مخصوص فلزات استفاده کرد (برای ساخت گلدان حتما این مرحله را انجام دهید).
روش اول؛ تزئین قوطی بازیافتی با حکاکی روی فویل آلومینیوم:
بعد از عبور از مرحله اول و سمباده کاری، آن را با رنگ اکرلیک رنگ می زنیم، سپس برای تزئین آن از فویل های برجسته ای که آموزش خواهم داد، استفاده خواهیم کرد.
برای حکاکی روی آلمینیوم به این وسایل احتیاح داریم: فویل آلومینیومی ضخیم (از ورق آلمینیوم قوطی های نوشابه هم می شود استفاده کرد)، ابزار حکاکی و قلم استنسیل، فوم برای زیر کار، رنگ های روغن یا ویترای (واکس کفش هم قابل استفاده است)، گچ، چسب E6000.
ابتدا یک قوطی نوشابه را برمی داریم و سر و ته آن را با کاتر می بریم و روی آن را سمباده می زنیم تا طرح چاپ شده روی آن از بین برود یا از فویل های ضخیم آلمینیومی استفاده می کنیم.
طرحی را که قصد دارید کار کنید به کاغذ مومی منتقل کرده و آن را با احتیاط و دقت و با فشار اندک دستتان و به وسیله مداد استنسیل به ورقه آلمینیومی انتقال می دهید و با ماژیک مخصوص سی دی، طرح را پر رنگ کنید (حواستان باشد که این قسمت، پشت کار شما است)
زیر کار، فوم می گذاریم و با فشار دست و با احتیاط شروع می کنیم به برجسته کردن کار، برای برجسته سازی از هر ابزاری که بخواهید می توانید استفاده کنید و در نهایت با هر یک از این رنگ ها (رنگ روغن یا واکس سیاه یا رنگ ویترای) روی کار را رنگ زده و اضافی آن را از روی فویل پاک می کنیم.
توصیه فنی: برای اینکه برجستگی هایی که با این همه زحمت ایجاد کرده ایم از بین نرود، زیر کار را گچ می گیریم. وقتی کارمان تمام شد، گچ خشک خودش از کار جدا می شود.
از این روش برای تزئین هر سطحی از هر جنسی به ویژه روی قوطی هایمان می توانیم استفاده کنیم و طرح برجسته دلخواهمان را روی قوطی هایمان داشته باشیم.
برای چسباندن فویل حکاکی شده روی هر شیئی می توانیم از چسب E6000 استفاده کنیم.
روش دوم؛ تزئین قوطی بازیافتی با خمیر تکسچر:
برای برجسته سازی با خمیر تکسچر یا باید آن را درست کرد یا به صورت آماده، تهیه کرد. خمیر تکسچر با غلظت های متفاوت در بازار وجود دارد اما اگر بخواهیم آن را درست کنیم به روش های متفاوتی امکان پذیر است که من ساده ترین آن را اینجا خواهم گفت:
موادی که برای ساخت خمیر تکسچر لازم داریم، چسب چوب و پودر مل است و برای کار اصلی به قلم مو، شابلون یا مولد، کریستال سرونیک (یا کیلر مایع) و رنگ روغن، نیز احتیاج داریم.
مرحله اول طرز تهیه خمیر تکسچر با چسب چوب و پودر مل می باشد که باید ابتدا یک لیوان چسب چوب را درون یک ظرف ریخته و کم کم پودر مل مان را به آن اضافه کنیم. وقتی به غلظت ماست سفت رسید، دیگر مل اضافه نمی کنیم چون غلظت زیاد، باعث ترک خوردگی در کار می شود، حال خمیرمان آماده است.
برای برجسته سازی با خمیر تکسچر در غلظت های متفاوت، از شابلون های مخصوص مانند استنسیل و یا مولدها استفاده می شود. استفاده از شابلون به این صورت است که روی کار می گذاریم و با کاردک، خمیر را روی آن می زنیم و اضافی آن را برمی داریم تا به یک غلظت دلخواه بر روی کار برسد و می گذاریم خشک شود.
برای کار با مولد هم که خمیر را در مولد ریخته و طرح را قالب می زنیم و کمی که خود را گرفت از مولد در آورده و روی قوطی رنگ شده آماده مان می گذاریم.
بعد از خشک شدن خمیر می توانیم آن را رنگ یا سایه بزنیم و بگذاریم خشک شود.
در انتها می توانیم روی کار را کریستال سرونیک بزنیم تا قابل شستشو شود.
توصیه هنری: روش های آسان دیگری هم برای زیباسازی قوطی ها وجود دارد مانند چسباندن پارچه یا برچسب های طرح دار یا حتی چوب های زیبا و رنگ آمیزی و نقاشی؛ اما من سعی کردم خاص ترین روش ها را با شما در میان بگذارم.
مجسمه سازی با ضایعات فلزی
در قرن بیستم، مجسمه سازی با ضایعات به عنوان یکی از هنرهای مدرن به جامعه هنری معرفی شد. از نظر من مجسمه سازی با مواد دورریختنی یک راه خلاقانه و زیبا برای حفظ طبیعت است .
در این میان هنرمندان زیادی هستند که با نگاهی نو به اشیای فلزی، آثار زیبا و رشک برانگیزی خلق می کنند که از بین آنها می توان به آقای متی ویلسون اشاره کرد که با جوش دادن و خم نمودن قاشق ها و چنگال های بلااستفاده و تبدیل آنها به پرندگان زیبا، به آنها جان می بخشد.
البته درست است که جناب آقای ویلسون از تعداد قاشق چنگال های کمی برای خلق اثرهایش استفاده می کند، اما خب از نظر خانم جان مردی که به جای خرید وسایل خانه، یک همچین بلایی سرشان می آورد مرد زندگی نمی شود! خانم جان است دیگر! در مورد هر مسئله ای نظرات کارشناسی خود را دارد!!
از دیگر هنرمندان این عرصه آقای جیسون والدرون است که با چکش کاری فلزات بی مصرف و جمع آوری قطعات چوبی از طبیعت محل زندگی خود، بیننده را در دریای هنر و خلاقیت خود غرق می کند.
دیگر دوستانی هم هستند که دیگر شور نوآوری و خلاقیت را درآورده اند و مانده ام این دوستان، ظرفی برای آشپزخانه باقی گذاشته اند اصلا یا نه؟!
امیدوارم شما هم با نگاهی نو به وسایل دور و برتان بنگرید. لطفا تجربه های خود را در زمینه استفاده از وسایل بازیافتی و دورریختنی فلزی با ما در میان بگذارید.
برای اطلاع و استفاده از سایر مطالب ما، به رسانه های اجتماعی خانه ما بپیوندید:
